Metody przetwarzania tworzyw sztucznych

Przetwarzanie tworzyw sztucznych to proces mający na celu uzyskanie konkretnego efektu w postaci części do maszyny, urządzenia czy narzędzia o określonym kształcie. Zależnie od materiałów i pożądanych efektów w praktyce stosuje się różne metody i narzędzia pozwalające na kształtowanie elementów.

Metody wysokociśnieniowe

Przetwórstwo tworzyw sztucznych odbywa się przy udziale różnych technologii, do których zaliczają się dwie grupy główne – technologie wysokociśnieniowe i niskociśnieniowe. Uzupełnieniem tych metod jest tłoczenie, wykonywane za pomocą specjalnej głowicy w naturalnych warunkach zewnętrznych. Te nowoczesne technologie stosowane są przez zajmujące się produkcją i przetwórstwem tworzyw sztucznych firmy, w tym firmę Z. Duława. Zakład przetwórstwa tworzyw sztucznych, oraz inne tego typu przedsiębiorstwa, które wykorzystują innowacyjne sposoby. Metoda wtryskiwania swoje początki ma w II połowie XIX wieku, kiedy opracowano pierwszą wtryskarkę tłokową. Dziś proces ten realizuje się za pomocą urządzeń ślimakowych, a sprowadza się on do rozgrzania specjalnego granulatu i wtłoczenia go pod ciśnieniem do specjalnej formy. Wtryskiwanie pozwala na wykonanie nawet bardzo skomplikowanych elementów, ale jest mało ekonomiczne przy produkcji krótkich serii. Z kolei tłoczenie odbywa się metodą na zimno i polega na wybijaniu w płycie odpowiedniego kształtu za pomocą stempla prasy hydraulicznej.

Metody niskociśnieniowe

Uzupełnieniem wtryskiwania i prasowania są metody niskociśnieniowe, do których zalicza się termoformowanie, odlewanie, formowanie z rozdmuchem czy laminowanie. Metodami niskociśnieniowymi produkuje się wyroby z duroplastów i termoplastów, czyli tworzyw sztucznych o określonych cechach fizycznych. Termoplasty posiadają specjalną strukturę, która pod wpływem wysokiej temperatury zachowuje swoją niezmienność, a jednocześnie staje się bardzo plastyczna i dobrze formowalna. Dzięki tej właściwości możliwe jest nadawanie płaskim płytom i foliom formy trójwymiarowej. Odlewanie to metoda formowania płynnego tworzywa sztucznego jedną z technik – maczania, odlewania grawitacyjnego, odśrodkowego, ciągłego i innych. Laminowanie to doskonale znana metoda nanoszenia warstwy tworzywa na inny materiał, a formowanie z rozdmuchem umożliwia produkcję elementów pustych w środku. 

Rodzaje wyrobów z tworzyw sztucznych i podział metod

W praktyce produkcyjnej wyroby tworzone w wyniku przetwarzania tworzyw sztucznych klasyfikuje się w zależności od ich kształtu oraz stosowanej metody. Najpopularniejsza, powszechnie stosowana klasyfikacja wyróżnia produkty bryłowe, tworzone za pomocą odlewania, wtryskiwania, prasowania, rozdmuchiwania lub laminowania, wytłaczane produkty porowate, produkty piankowe – wytłaczane, odlewane lub wtryskiwane i produkty zespolone, złożone z co najmniej dwóch różnych materiałów. Te ostatnie uzyskuje się metodami prasowania, laminowania, odlewania lub wtryskiwania. Powszechnie stosowany jest również podział metod przetwórstwa, dzielący te metody na fizyczno-chemiczne i chemiczno-fizyczne. W pierwszej grupie znalazły się wszystkie podstawowe metody: wtryskiwanie, odlewanie, laminowanie, prasowanie, wytłaczanie, a także kalandrowanie. Druga grupa obejmuje między innymi kitowanie, metalizowanie, klejenie czy drukowanie.