Kleje do drewna. Właściwości i klasyfikacja

Klej do drewna to specjalistyczny produkt do zastosowań stolarskich. Pozwala na trwałe złączenie ze sobą dwóch elementów drewnianych lub drewnopochodnych bez konieczności używania narzędzi mechanicznych i ingerencji w strukturę materiału. Kleje do drewna dostępne są na rynku w wielu wariantach, różniących się od siebie składem chemicznym, zasadą działania i parametrem wodoodporności. W poniższym artykule przedstawimy podstawowy podział klejów do drewna oraz ich charakterystyczne właściwości.

Klej do drewna. Zasada działania i wodoodporność

Kleje do drewna klasyfikowane są przede wszystkim w oparciu o zasadę działania. W ten sposób można wyróżnić kleje jednoskładnikowe lub kleje dwuskładnikowe. Kleje jednoskładnikowe to gotowe preparaty, przeznaczone do natychmiastowego użycia. Natomiast kleje dwuskładnikowe wymagają wcześniejszego przygotowania, czyli wymieszania ze sobą dwóch składników, z których jeden to utwardzacz. Drugi wariant w większości przypadków wybierany jest do klejenia parkietów. Kleje jednoskładnikowe natomiast utwardzane są wilgocią, która występuje w powietrzu lub w klejonych materiałach. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na takie parametry jak lepkość kleju, czas otwarty kleju (od nałożenia do wytworzenia spoiny) i czas wiązania.

Niezwykle istotnym parametrem klejów do drewna jest wodoodporność z racji na to, że drewno jest materiałem higroskopijnym. Klej do drewna może posiadać jedną z czterech klas wodoodporności. Kleje D1 nie wykazują odporności na wodę i wilgoć, dlatego ich zakres zastosowań jest niewielki i tego typu produktów należy używać bardzo ostrożnie – tylko na idealnie wysuszonym drewnie. Kleje D2 można stosować do drewna umiarkowanie wilgotnego, którego wilgotność nie powinna przekraczać 18%. Takie kleje nie mogą długo podlegać oddziaływaniu wody, ponieważ utracą swoje właściwości. Kleje D3 natomiast są już odporne na długotrwałe oddziaływanie wilgoci, ale mimo tego nie powinny być narażone na bezpośredni wpływ czynników atmosferycznych. 

Czy istnieje klej do drewna całkowicie wodoodporny? Na to pytanie odpowiada ekspert z firmy Polychem Systems:

- Klej do drewna w 100% wodoodporny to produkt o klasie odporności na wodę i wilgoć D4. Wytworzona spoina jest całkowicie odporna na warunki atmosferyczne. Z tego powodu klej D4 doskonale nadaje się do stosowania na zewnątrz.

Klej do drewna. Rodzaj i skład chemiczny

Kleje do drewna różnią się od siebie także składem chemicznym. W ten sposób możemy wyróżnić:

1. Kleje na bazie polioctanu winylu. Wyróżniają się uniwersalnym zastosowaniem. Można je stosować do różnego rodzaju drewna, a także do łączenia z drewna z innymi materiałami. Kleje polioctanowe charakteryzują się charakterystycznym zapachem i białą barwą, tworzą przezroczystą spoinę. Warto zwrócić uwagę na polioctanowe kleje kontaktowe w sprayu. Dostępne są w wersji szybkoschnącej lub długoschnącej – maksymalnie do 24 godzin.
2. Kleje na bazie żywic aminowych. Można je wykorzystywać nie tylko do łączenia drewna z drewnem, ale także z innymi materiałami jak papier czy filc.
3. Kleje na bazie żywic alifatycznych. To produkt specjalistyczny, najczęściej aplikowany metodą natryskową. Jest szeroko wykorzystywany w branży tapicerskiej. Najczęściej stosuje się go do łączenia drewna z materiałami z tworzyw sztucznych. Spoina jest wytrzymała przy stosunkowo niewielkiej grubości.
4. Kleje na bazie poliuretanu. To najtrwalszy i bardzo wytrzymały produkt. Spoiny poliuretanowe są wyjątkowo odporne na siły mechaniczne, dlatego przeznaczone są do tworzenia łączeń w miejscach intensywnie użytkowanych. Kleje poliuretanowe wiążą mocniej niż kleje polioctanowe. Spoiny są również odporne na działanie słabych kwasów i zasad, olejów, tłuszczów i benzyny. Kleju PUR nie powinno się stosować na elementach delikatnych i narażonych na intensywne działanie promieni UV.

Pamiętajmy, że kleje używane w konstrukcjach drewnianych muszą spełniać wiele restrykcyjnych norm, między innymi PN-EN 301:1994. Istotna jest nie tylko wytrzymałość mechaniczna spoiny czy odporność na wodę, ale także odporność na działanie grzybów, pleśni i impregnatów. Kleje nie mogą być toksyczne i ujemnie wpływać na tkankę drewna.